Oyens

Gebroeders Oyens

Tweelingbroers, en in het bijzonder een eeneiige tweeling, zijn een zeldzaamheid in de kunst. De Nederlandse schilders David en Pieter Oyens behoren tot deze uitzondering. Het grootste deel van hun leven brachten de broers door in de Belgische hoofdstad Brussel, een stad die aan het einde van de negentiende eeuw bruiste van de nieuwe mogelijkheden; een wereldstad waar het kunstklimaat zowel door burger als door bohémien werd beïnvloed.
In de overzichtstentoonstelling 'De Gebroeders Oyens: Schilderstweeling' in het Kunstmuseum Den Haag wordt een beeld geschetst van het Brusselse leven en de artistieke omgeving van deze bijzondere tweeling.

Brussel

David en Pieter Oyens werden in 1842 geboren als zoons van een vooraanstaande Amsterdamse bankier. Hoewel ze vanaf jonge leeftijd tekenlessen kregen, zouden ze net als hun vader in het bankwezen gaan werken. AI vroeg bleek dat de broers niet in de wieg gelegd waren voor het zakenleven. Enigszins schoorvoetend legden hun ouders zich erbij neer, dat de broers kunstschilder werden. In de jaren zestig van de negentiende eeuw trokken David en Pieter naar Brussel, waar het artistieke klimaat op dat moment zeer gunstig was.

Pieter Oyens

De broers Oyens waren in Brussel onafscheidelijk. Ze deelden een atelier, stonden model voor elkaar en bewogen zich in dezelfde artistieke kringen. Vanaf 1875 kwam het echte succes voor de tweeling Oyens, toen toonaangevende verzamelaars hun werken kochten. Op concoursen en salons vielen zij in de prijzen. In de jaren tachtig ging het hen een periode voor de wind, zowel zakelijk als privé. David Oyens was reeds in 1866 getrouwd en in 1893, toen hij 51 is, trouwde ook Pieter. Maar het noodlot sloeg toe. Kort na zijn huwelijk werd hij getroffen door een beroerte. Pieter Oyens overleed in februari 1894, een maand voor de geboorte van zijn dochter.

David Oyens

De dood van zijn broer Pieter was zeer ingrijpend voor David Oyens. Hij ging minder schilderen en kwakkelde met zijn gezondheid. Met zijn vrouw vestigde hij zich om deze reden in Arnhem, waar hij het echter niet lang volhield. Hij miste Brussel. Rond de eeuwwisseling ging het weer iets beter met hem, vooral na zijn verhuizing naar Brussel. Het geluk duurde kort. Hij stierf in februari 1902. David Oyens werd naast zijn broer Pieter begraven.

Schilderstweeling

David en Pieter Oyens leken in uiterlijk zo sterk op elkaar, dat Davids echtgenote Betsy ooit aan Pieter vroeg, in de veronderstelling dat ze tegen haar man sprak, of hij zijn broer - Pieter zelf dus - kon verzoeken wat minder vaak langs te komen. Ook hun werk was duidelijk aan elkaar verwant, zowel wat betreft stijl en techniek als onderwerpkeuze, veelal atelier- en caféscènes. Het is dan ook vaak een hele opgave om een werk dat met Oyens is gesigneerd, aan de juiste broer toe te schrijven.

Tentoonstelling

Op de tentoonstelling 'De Gebroeders Oyens: Schilderstweeling' wordt in het Gemeentemuseum de wereld van de broers weer tot leven gewekt. Centraal staan hun schilderijen en aquarellen. Maar ook de contacten die zij hadden met andere kunstenaars in Brussel, het uitgaansleven en hun atelier als werk- en ontmoetingsplek worden in beeld gebracht.

Publicatie

Bij de expositie verschijnt een rijk geïllustreerde publicatie over het werk van de kunstenaars David en Pieter Oyens met bijdragen van Saskia de Bodt, die het werk plaatst in het kader van het artistieke milieu in Brussel in het laatste kwart van de negentiende eeuw, en Fred Hendriks, die een uitgebreide documentatie heeft opgebouwd over het leven en werk van de gebroeders Oyens. Tijdens de tentoonstelling is het museum gratis toegankelijk voor eeneiige tweelingen die gezamenlijk komen.

Afbeeldingen

Pieter Oyens, Portret van David Oyens, 1873, olieverf op doek.
David Oyens, De Teekening, 1879, olieverf op doek

Tentoonstelling

Kunstmuseum Den Haag
Van 12 april t/m 13 juli 2008

PS

Wie leest weet meer en begrijpt beter. In onze gewaardeerde nieuwsbrief schenken we ook veel aandacht aan kunst en kunstenaars. Lees Kunstbegrip als u meer wilt weten over de belangrijkste kunststromingen en kunstenaars.

Ontvang elke werkdag gratis geschiedenis per e-mail

Kunstbegrip

'Kunstbegrip: columns over kunst en kunstenaars' van Ruud van Capelleveen is een interessante en afwisselende publicatie en mede daarom geschikt voor elke kunstliefhebber.
Met deze uitgave komt u veel te weten over de belangrijkste kunststromingen en kunstenaars uit met name de laatste eeuw.
Bekijk: Kunstbegrip

Lees verder: meer kunstenaars

Kunstenaars A/Z
Kunst en Cultuur
Kunst en Cultuur mei 2008

In 'Kijken naar kunst' staan honderdvijftig interessante en fraai geïllustreerde verhalen van Ruud van Capelleveen over opmerkelijke kunstenaars. Hij koos interessante voorbeelden.
De belangrijkste kunststromingen tussen de renaissance en de twintigste eeuw komen in deze uitgave ter sprake.
Kijken naar Kunst


Lees over de belangrijke episodes uit onze vaderlandse geschiedenis.

Door de Nederlandse geschiedenis is een bundeling van de beste artikelen van Ruud van Capelleveen over de geschiedenis van Nederland.
Door de Nederlandse geschiedenis