Antoni Gaudí en de Sagrada Familia

Sagrada Familia

In Barcelona wordt nog altijd gewerkt aan het meesterwerk van de architect Antoni Gaudí i Cornet: de Sagrada Familia. "Vanuit het oosten lijkt het machtige bouwwerk voltooid," schreef Rainer Zerbst, de auteur van 'Gaudí 1852-1926: Antoni Gaudí i Cornet: een leven in de architectuur'.

Geest van de gotiek

De Sagrada Familia is een kerk in de geest van de gotiek, maar toch heel eigentijds. Net als in de middeleeuwen wordt er heel lang aan gebouwd. Het hoofdportaal zal nog lang op zich laten wachten merkte Zerbst in de jaren tachtig op. "Als de bouw van deze kerk ooit wordt voltooid, zal ze in ieder geval alle dimensies te buiten gaan en zal de eerste mis klinken als het geschal van hemelse heerscharen: op de galerijen is plaats voor 1500 zangers, 700 kinderen en vijf orgels."

Bouwgeschiedenis

De geschiedenis van de bouw van de Sagrada Familia begint in 1866, toen Jesep Bocabella i Verdaguer de Vereniging van Vereerders van de Heilige Josef stichtte. Negen jaar later vatte men het plan op om een kathedraal naar het voorbeeld van de basiliek van Loretto in Italië te bouwen. Francisco de Paula de Villar werd als architect aangetrokken en in 1882 werd de eerste steen voor de kathedraal gelegd. In 1883 nam Antoni Gaudí de werkzaamheden over van Villar. Gaudí zette de neogotische aanzet van Villar niet voort. De crypte was al bijna klaar en daar kon weinig meer aan veranderd worden. Wel veranderde hij de door Villar gebouwde zuilen.
Het eigenlijke ontwerp van Antoni Gaudí begint boven de crypte. "De gotische raamvorm bleef bestaan, maar werd vervluchtigd door verschillende cirkelelementen," schreef Zerbst. In 1886 dacht hij de Sagrada Familia in tien jaar te kunnen voltooien. Een voorwaarde was wel dat er voldoende geld beschikbaar zou zijn. Geldgebrek zou de bouw echter parten spelen. In 1914 werd de bouw van de kathedraal zelfs enige jaren gestaakt. Antoni Gaudí werkte gewoon door. Hij twijfelde niet aan de waarde van het ontwerp voor de Sagrada Familia. Terwijl de bouw stil lag, vervaardigde hij een gipsmodel van de kathedraal. In 1918 ontwierp hij de westgevel, de Passiegevel. In 1925 werd de aan de heilige Barnabas gewijde klokkentoren afgemaakt. In 1930 werd de laatste van de overige drie klokkentorens aan de oostgevel van de Sagrada Familia afgebouwd.

Onvoltooid

De beroemde Spaanse architect Antoni Gaudí i Cornet kwam door een verkeersongeluk om het leven. Zoals elke dag maakte Gaudí aan het eind van de middag een wandeling naar de kerk van Sint Philip Neri om te bidden. "Onderweg kwam hij onder een tram, die hem meesleepte," schreef Rainer Zerbst. "Gaudí bleef bewusteloos op straat liggen, maar niemand herkende de architect. Hij was in Barcelona wel beroemd, maar bijna niemand kende hem van gezicht. Taxichauffeurs weigerden om de armelijk geklede man naar een ziekenhuis te brengen."
Op 12 juni 1926 liep de rouwstoet van het Hospital de Santa Cruz naar de Sagrada Familia, waar Antoni Gaudí in de crypte werd bijgezet. De rouwstoet zou een kilometer lang zijn geweest. Langs de vier kilometer lange route bewezen duizenden inwoners van Barcelona hem de laatste eer. "Gaudí was al lang een volksheld geworden," schreef Rainer Zerbst. De regering regelde zijn bijzetting - en kreeg hiervoor toestemming van de paus - in de nog onvoltooide Sagrada Familia.

Bouwput

Boven de crypte met het lichaam van Antoni Gaudí ging het na deze dag gewoon door. In 1954 werd een begin gemaakt met de fundamenten van de westgevel. In 1976, op de vijftigste sterfdag van Antoni Gaudí werden de torenspitsen van de westgevel voltooid. Negen jaar later was ook de westgevel klaar.
De bouwput van de Sagrada Familia werd in 2005 door UNESCO tot werelderfgoed verklaard. Hoewel de Sagrada Familia nog altijd niet klaar was, werd de kerk op 7 november 2010 door paus Benedictus XVI gewijd tot basiliek. De architecten nemen nu aan dat de Sagrada Familia in 2026 opgeleverd kan worden.

PS

Lees Kunstbegrip als u meer wilt weten over kunst en belangrijke kunstenaars.

Ontvang elke werkdag gratis geschiedenis per e-mail

Kunstbegrip

'Kunstbegrip: columns over kunst en kunstenaars' van Ruud van Capelleveen is een interessante en afwisselende publicatie en mede daarom geschikt voor elke kunstliefhebber.
Met deze uitgave komt u veel te weten over de belangrijkste kunststromingen en kunstenaars uit met name de laatste eeuw.
Bekijk: Kunstbegrip

Lees verder: meer kunstenaars

Kunstenaars A/Z
Kunstwerken

In 'Kijken naar kunst' staan honderdvijftig interessante en fraai geïllustreerde verhalen van Ruud van Capelleveen over opmerkelijke kunstenaars. Hij koos interessante voorbeelden.
De belangrijkste kunststromingen tussen de renaissance en de twintigste eeuw komen in deze uitgave ter sprake.
Kijken naar Kunst


Lees over de belangrijke episodes uit onze vaderlandse geschiedenis.

Door de Nederlandse geschiedenis is een bundeling van de beste artikelen van Ruud van Capelleveen over de geschiedenis van Nederland.
Door de Nederlandse geschiedenis

Betrouwbare informatie kost veel tijd en geld, maar dankzij onze populaire producten heeft u op onze website toch gratis toegang.