Kapel van de Notre-Dame-du-Haut

Hoogtepunt in het oeuvre van Le Corbusier

De opdracht voor het ontwerp van de kapel van de Notre-Dame-du-Haut in de Franse plaats Ronchamp kwam aan het einde van zijn loopbaan. Na de Tweede Wereldoorlog ging Le Corbusier zich steeds meer bezighouden met stedenbouw en grootschalige projecten. Daarnaast ontwierp hij ook in de laatste twintig jaar grote villa's en andere kleine projecten.

Hoogtepunt

De kapel Notre-Dame-du-Haut wordt door velen als een hoogtepunt in het oeuvre van Le Corbusier gezien. Dominique Lyon bespreekt de kerk op lyrische toon in haar studie 'Le Corbusier: leven en werk': "Ronchamp is een samensmelting van tijd, een briljante reis door het christendom, voorzien van de broodnodige dramatiek, vervoering en hartstocht."
Le Corbusier kreeg de opdracht om een modern te ontwerpen gebouw voor de heuvel Bourémont bij Ronchamp. "We vonden Le Corbusier niet alleen de beste in leven zijnde architect, maar ook de architect met het oprechtste en spontaanste religieus besef," zei Couturier, de directeur van L'Art Sacré.

Ontwerp Notre-Dame-du-Haut

Het ontwerp van de Notre-Dame-du-Haut wijkt af van de eerdere ontwerpen van Le Corbusier. Hij koos deze keer niet voor rechthoekige, maar voor een sculpturale vrije vorm. Als basisvorm voor het ontwerp diende een lege krabschaal. Op basis van dit idee ontwierp Le Corbusier enkele maquettes van draad en hout. Het uiteindelijke basisontwerp kwam al spelend met de maquettes tot stand.
Het dak lijkt zwaar, maar is dit niet. Voor de dakconstructie ontwierp Le Corbusier een frame met daaromheen een laag gewapend beton. Het dak is volledig hol van binnen. Het golvende dak rust op een aantal zuilen van gewapend beton. Deze zuilen zijn weggewerkt in de binnenmuren. Doordat de architect een glasstrook aanbracht tussen muren en dak lijkt het dak te zweven. Le Corbusier speelde met licht en schaduw in de Notre-Dame-du-Haut. Door de hoge ramen en enkele spaarzaam aangebrachte gebrandschilderde ramen in de muren valt het daglicht in de kapel.

Lyriek

Eigenlijk bouwde Le Corbusier twee kerken: ook buiten staan een altaar en preekstoel. Door de buitenmuur bij de openluchtkapel iets te buigen wordt de stem van de priester vanzelf gericht op de gelovige. Het geluid in de kapel is aanmerkelijk slechter. Het kale beton stuurt de klanken van de priester alle kanten op en is door deze galm nauwelijks verstaanbaar.
"Het gebouw bestaat uit zo veel verschillende materialen en heeft zo veel plooien, dat het lijkt alsof het niet door één schepper gemaakt kan zijn," schreef Dominique Lyon. In 'Le Corbusier: leven en werk' komen we weinig te weten over de ontwerpproblemen van de architect. Aan lyriek echter geen gebrek: "De vormen roepen een beeld op van de animistische godenbeeldjes die teruggaan tot de vroegste verering van dikbuikige afgoden, van een goeddoorvoede moedergod, die afschrikwekkend en tegelijkertijd geruststellend is. Te midden van het donkere woud, onder de immense hemel vol magische krachten, wanen we ons in het hart van de duisternis."
Gelukkig bevat 'Le Corbusier: leven en werk', een uitgave van Librero uit 2001, veel fraai fotomateriaal van Anriet Denis.

Le Corbusier

In 1950 ontwierp de Franse architect Le Corbusier de kapel Notre-Dame-du-Haut in Ronchamp in de Franse regio Franche-Comté. De nieuwe kapel verving een in 1944, tijdens de Tweede Wereldoorlog, gebombardeerde bedevaartsplaats. Het initiatief voor het project kwam van kanunnik Lucien Ledeur, schreef Dominique Lyon in haar studie over de belangrijkste bouwwerken van Le Corbusier.
Le Corbusier: Nieuwe Architectuur

PS

Wie leest weet meer en begrijpt beter. In onze gewaarde nieuwsbrief schenken we ook veel aandacht aan kunst en kunstenaars. Lees Kunstbegrip als u meer wilt weten over de belangrijkste kunststromingen en kunstenaars.

Ontvang elke werkdag gratis geschiedenis per e-mail

Kunstbegrip

'Kunstbegrip: columns over kunst en kunstenaars' van Ruud van Capelleveen is een interessante en afwisselende publicatie en mede daarom geschikt voor elke kunstliefhebber.
Met deze uitgave komt u veel te weten over de belangrijkste kunststromingen en kunstenaars uit met name de laatste eeuw.
Bekijk: Kunstbegrip

Lees verder: meer kunstenaars

Kunstenaars A/Z
Kunstwerken

In 'Kijken naar kunst' staan honderdvijftig interessante en fraai geïllustreerde verhalen van Ruud van Capelleveen over opmerkelijke kunstenaars. Hij koos interessante voorbeelden.
De belangrijkste kunststromingen tussen de renaissance en de twintigste eeuw komen in deze uitgave ter sprake.
Kijken naar Kunst


Lees over de belangrijke episodes uit onze vaderlandse geschiedenis.

Door de Nederlandse geschiedenis is een bundeling van de beste artikelen van Ruud van Capelleveen over de geschiedenis van Nederland.
Door de Nederlandse geschiedenis

Betrouwbare informatie kost veel tijd en geld, maar dankzij onze populaire producten heeft u op onze website toch gratis toegang.