Jan Brueghel de Oude (1568-1625)

Nederlandse kunstschilder

De Nederlandse kunstschilder Jan Brueghel de Oude (1568-1625) was de zoon van Pieter Brueghel. Na een leerperiode bij Pieter Goetkint in Antwerpen vertrok Brueghel in 1589 naar Italië, waar hij verschillende steden bezocht. Hij werd ook wel de Fluwelen Brueghel genoemd.

Sint-Lucasgilde

Jan Brueghel werkte in Napels, Rome en Milaan. In Rome leerde hij Paul Bril kennen. Johannes Rottenhammer wees Brueghel op de kunst uit Venetië. Jan Brueghel werkte in Milaan voor kardinaal Federico Borromeo.
Hij keerde in 1596 terug in Antwerpen. In deze stad verkreeg hij de titel 'meester' en zou hij zijn hele leven blijven werken. In de jaren 1601 en 1602 was Brueghel deken van het Sint-Lucasgilde. Brueghel werd beïnvloed door Gillis van Coninxloo en Paul Bril.

Hofschilder

Tijdens zijn leven was Brueghel een geliefd kunstenaar. Hij werd hofschilder van het aartshertogelijk paar Albrecht van Oostenrijk en Isabella van Spanje, maar hij werkte ook voor verschillende andere vorstenhuizen. Aan het einde van zijn leven maakte Brueghel nog het Twaalfjarig Bestand mee. Deze vrede zorgde voor economische opbloei van de Zuidelijke Nederlanden. Ook Brueghel zal flink geprofiteerd hebben van de onder Albrecht van Oostenrijk en Isabella van Spanje, de vertegenwoordigers van koning Filips II van Spanje in de Nederlanden, opbloeiende handel en kunstopdrachten. Veel kunstenaars van de hoogbarok profiteerden van hun mecenaat. Peter Paul Rubens, met wie Brueghel was bevriend, werd in 1609 de belangrijkste hofschilder van Albrecht en Isabella.

Bloemenstukken

Brueghel werd vooral beroemd door zijn minutieuze bloemenstukken. Hij was een van de eerste kunstenaars, die dit onderwerp als een zelfstandig schilderij uitwerkte. Het bijzondere van de bloemcomposities van Jan Brueghel de Oude is, dat hij deze bloemen niet geschilderd kan hebben naar een vaas in zijn atelier. De kunstenaar maakte heel speciale bloemschikkingen. Hij bracht bloemen bijeen die niet in dezelfde periode in bloei stonden. Deze bloemschikkingen kan hij dus onmogelijk 'naar het leven' geschilderd hebben. Waarschijnlijk heeft hij zijn tijdgenoten willen laten zien welke bloemenpracht de natuur te bieden had.

Landschappen

Ook schilderde hij talrijke kleine landschappen in de Vlaamse manier. Hij werd ook veel gevraagd door collega schilders als Hendrick van Balen, Joos de Momper en Peter Paul Rubens. Voor hen vervaardigde hij onder andere landschapsachtergronden. 'Het aardse paradijs met de zondeval van Adam en Eva' is een mooi voorbeeld van de samenwerking van Brueghel en Rubens. Dit schilderij hangt in het Mauritshuis in Den Haag. Rubens schilderde Adam, Eva en de andere figuren. De paradijselijke omgeving werd door Jan Brueghel de Oude omstreeks 1615 geschilderd.

Huwelijk

Isabella de Jode werd zijn eerste vrouw. Het huwelijk vond plaats in 1599, maar zou slechts vier jaar duren. De weduwnaar trouwde in 1605 met Catharina van Marienburg.

Nalatenschap

Jan Brueghel de Oude stierf in 1625 te Antwerpen aan cholera. Zijn zoon Jan Brueghel de Jonge (1601-1678) zette de traditie van zijn vader voort.
Jan Brueghel de Oude was een zeer productieve kunstenaar. Kunstkenners hebben ongeveer 450 werken aan hem toegeschreven. Deze kunstwerken zijn te vinden in de belangrijkste musea van Europa, zoals het Prado in Madrid, de Alte Pinakothek in München en het Kunsthistorisches Museum in Wenen.

PS

Wie leest weet meer en begrijpt beter. In onze gewaarde nieuwsbrief schenken we ook veel aandacht aan kunst en kunstenaars. Lees Kunstbegrip als u meer wilt weten over de belangrijkste kunststromingen en kunstenaars.

Ontvang elke werkdag gratis geschiedenis per e-mail

Kunstbegrip

'Kunstbegrip: columns over kunst en kunstenaars' van Ruud van Capelleveen is een interessante en afwisselende publicatie en mede daarom geschikt voor elke kunstliefhebber.
Met deze uitgave komt u veel te weten over de belangrijkste kunststromingen en kunstenaars uit met name de laatste eeuw.
Bekijk: Kunstbegrip

Lees verder: meer kunstenaars

Kunstenaars A/Z
Kunstwerken

In 'Kijken naar kunst' staan honderdvijftig interessante en fraai geïllustreerde verhalen van Ruud van Capelleveen over opmerkelijke kunstenaars. Hij koos interessante voorbeelden.
De belangrijkste kunststromingen tussen de renaissance en de twintigste eeuw komen in deze uitgave ter sprake.
Kijken naar Kunst


Lees over de belangrijke episodes uit onze vaderlandse geschiedenis.

Door de Nederlandse geschiedenis is een bundeling van de beste artikelen van Ruud van Capelleveen over de geschiedenis van Nederland.
Door de Nederlandse geschiedenis