A.R. Penck (1939-2017)

Duitse kunstenaar

De Duitse kunstschilder, beeldhouwer en jazzdrummer A.R. Penck kreeg in de jaren tachtig wereldwijde bekendheid met zijn schilderijen, die waren gebaseerd op pictogrammen, graffiti en primitieve voorstellingen van menselijke figuren en totem-achtige vormen. Zijn werk was regelmatig te zien in Londen en New York.

Naam

A.R. Penck werd op 5 oktober 1939 geboren in Dresden als Ralf Winkler. Winkler gebruikte in zijn loopbaan verschillende pseudoniemen, zoals Mike Hammer, T.M. (Tancred Mitchell) en Y of Alpha Ypsilon. De naam Penck ontleende hij aan de geoloog Albrecht Penck (1858-1945).

Tekens en symbolen

Penck begon zijn loopbaan als leerling bij een reclamebureau in Dresden. In de jaren zestig ontwikkelde Penck een eigenzinnige beeldtaal met tekens en symbolen. Hij ontleende de symbolen uit verschillende culturen, zoals grotschilderingen en Egyptische hiërogliefen. Hij noemde deze verzameling tekens 'Standart'. De tekens zijn expressief en voor een buitenstaander moeilijk te doorgronden.

Decadent

Penck was bij de machthebbers in Oost-Duitsland niet erg geliefd. Zijn kunst werd als decadent beschouwd en zijn werk was vanaf de jaren zeventig meer en meer in galerieën in het Westen te zien. De Stasi viel in 1979 het atelier van de kunstenaar binnen. Penck werd in 1980 door de Duitse Democratische Republiek uitgewezen en vestigde zich in de Bondsrepubliek.

West

Aan het einde van de jaren tachtig werd hij docent aan de kunstacademie in Düsseldorf. "Toen ik nog in het Oosten leefde was ik er trots op om een modernist te zijn," zei A.R. Penck in 1992 tegen een journalist van NRC Handelsblad. "En nu ik in het Westen woon, streef ik er steeds meer naar een classicistische kunstenaar te worden." De effecten waren uitgewerkt, meende Penck. "Al die modernistische kunst raakt de mensen niet meer."

Overlijden

De kunstenaar woonde en werkte in Berlijn, Düsseldorf, Dublin en New York.
A.R. Penck overleed op 2 mei 2017 in Zürich.

Penck in Nederland

Werk van Penck werd aangekocht door verschillende Nederlandse musea. U kunt zijn kunst in Nederland bewonderen in het Stedelijk Museum in Amsterdam, het Kröller-Müller Museum in Otterlo, het Groninger Museum en het Van Abbemuseum in Eindhoven.

PS

Wie leest weet meer en begrijpt beter. In onze gewaarde nieuwsbrief schenken we ook veel aandacht aan kunst en kunstenaars. Lees Kunstbegrip als u meer wilt weten over de belangrijkste kunststromingen en kunstenaars.

Ontvang elke werkdag gratis geschiedenis per e-mail

Kunstbegrip

'Kunstbegrip: columns over kunst en kunstenaars' van Ruud van Capelleveen is een interessante en afwisselende publicatie en mede daarom geschikt voor elke kunstliefhebber.
Met deze uitgave komt u veel te weten over de belangrijkste kunststromingen en kunstenaars uit met name de laatste eeuw.
Bekijk: Kunstbegrip

Lees verder: meer kunstenaars

Kunstenaars A/Z
Kunstwerken

In 'Kijken naar kunst' staan honderdvijftig interessante en fraai geïllustreerde verhalen van Ruud van Capelleveen over opmerkelijke kunstenaars. Hij koos interessante voorbeelden.
De belangrijkste kunststromingen tussen de renaissance en de twintigste eeuw komen in deze uitgave ter sprake.
Kijken naar Kunst


Lees over de belangrijke episodes uit onze vaderlandse geschiedenis.

Door de Nederlandse geschiedenis is een bundeling van de beste artikelen van Ruud van Capelleveen over de geschiedenis van Nederland.
Door de Nederlandse geschiedenis