Sigmar Polke (1941-2010)
Duitse kunstenaar
Foto Roland zh (CC BY-SA): Raam van Sigmar Polke in Grossmünster in Zurich
De kunstenaar Sigmar Polke wordt als een van de belangrijkste kunstenaars van na de Tweede Wereldoorlog van Duitsland beschouwd. Polke werd in de jaren zestig bekend met een stijl, die hij zelf betitelde als 'kapitalistisch realisme'. Door de internationale kunstexperts werd hij gemakshalve ingedeeld bij de popart. Sigmar Polke overleed op 11 juni 2010 op 69-jarige leeftijd in Keulen. Hij leed aan kanker.Berlijn
Sigmar Polke werd op 13 februari 1941 geboren in het Poolse Oels (Olesnica). De familie van Sigmar Polke vluchtte in 1945 uit Silezië naar Thüringen. In 1953 vestigde de familie zich in het Westerse deel van Berlijn. Na een opleiding als glasschilder, ging Sigmar Polke in 1961 studeren aan de kunstacademie in Düsseldorf.Kapitalistisch realisme
De Tweede Wereldoorlog en de deling die volgde sleet een diep spoor. Duitsland werd een verdeeld land. Muur en prikkeldraad scheidde de twee Duitse werelden, die van het kapitalistische West-Duitsland en die van het communistische Oost-Duitsland. In de moderne Duitse kunst zijn geschiedenis en politiek nooit ver weg.De term 'kapitalistisch realisme' ontstond in de jaren zestig. In oktober 1963 organiseerde Sigmar Polke met Gerhard Richter, Manfred Kuttner en Konrad Lueg in meubelhuis Berges in Düsseldorf de happening 'Leben mit Pop - Eine Demonstration für den Kapitalistischen Realismus'. De kunstenaars verwierven er bekendheid mee. De term 'kapitalistisch realisme' was geboren. De benaming was ironisch bedoeld, als een commentaar op zowel het kapitalisme als het socialistisch realisme in communistische landen.
Techniek
Het handelskenmerk van deze kunstenaar werden de stippen, ook wel aangeduid als Polkedots, die ontstonden doordat foto's tot grote afmetingen werden opgeblazen en de rasterpunten sterk benadrukt werden. Sigmar Polke maakte in zijn werk onder meer gebruik van nieuwsfoto's die hij opblies tot groot formaat. De stijl van Sigmar Polke heeft verwantschap met de stroming popart, die ontstond in de Verenigde Staten van Amerika en Groot-Brittannië. Polke gebruikte later ook eigen foto's. Hij wilde zich niet binden aan de vaste vorm van het schilderij. Hij ontwikkelde zich ook als fotograaf en graficus.Sigmar Polke experimenteerde met allerlei schildersmaterialen. Hij werd daarom wel aangeduid als de 'alchemist'. Naast verf gebruikte hij ook materialen als zilver en bladgoud.
Abstractie en figuratie
Polke maakte geen onderscheid tussen de hoge en de lage cultuur. In zijn kunstwerken herkennen we afbeeldingen uit boeken en tijdschriften. Daarnaast valt zijn voorkeur op voor reclame-uitingen uit de consumptiemaatschappij.In zijn latere werken koos Sigmar Polke vooral onderwerpen uit de geschiedenis, zoals de nazi-beweging, de Rote Armee Fraktion en de Duitse Hereniging.
Net als Gerhard Richter wisselde Sigmar Polke met groot gemak regelmatig tussen abstractie en figuratie. Hij stelde ook voortdurend zijn rol als kunstenaar ter discussie. Dit deed hij onder meer met zijn grappige titels. Zijn schilderij 'Höhere Wesen befahlen: Obere rechte Ecke schwartz malen' werd wereldberoemd. Op dit schilderij uit 1969 zien we inderdaad weinig meer als een zwarte driehoek in de rechter bovenhoek.
Waardering
Sigmar Polke won verschillende internationale prijzen. In 1986 kreeg hij op de Biënnale van Venetië de Gouden Leeuw uitgereikt. In 1994 ontving hij de Erasmusprijs voor zijn "creatieve en levendige bijdrage aan de Europese kunst, waardoor hij de gangbare opvatting over kunst heeft vernieuwd en verbreed," schreef de Nederlandse jury destijds. In 2009 ontving Sigmar Polke de Roswitha Haftmann-Preis. Het juryrapport van deze belangrijke Zwitserse kunstprijs vatte het kunstenaarsbestaan van Sigmar Polke in enkele woorden samen: "Bij Polke is het schilderen een interactie tussen materie en zijn eigen scheppingsdrang."PS
Wie leest weet meer en begrijpt beter. In onze gewaarde nieuwsbrief schenken we ook veel aandacht aan kunst en kunstenaars. Lees Kunstbegrip als u meer wilt weten over de belangrijkste kunststromingen en kunstenaars. Sigmar Polke is opgenomen in Kunstbegrip: Columns over kunst en kunstenaars.Ontvang elke werkdag gratis geschiedenis per e-mail
Kunstbegrip
'Kunstbegrip: columns over kunst en kunstenaars' van Ruud van Capelleveen is een interessante en afwisselende publicatie en mede daarom geschikt voor elke kunstliefhebber.Met deze uitgave komt u veel te weten over de belangrijkste kunststromingen en kunstenaars uit met name de laatste eeuw.
Bekijk: Kunstbegrip
Lees verder: meer kunstenaars
Kunstenaars A/ZKunstwerken
Leestip
Neem een gratis abonnement op onze populaire nieuwsbrief: nieuws, feitjes en tips over Kunst, Geschiedenis en Cultuur.
Al twintig jaar een begrip in Nederland
bij liefhebbers van Kunst en Cultuur
Mis niets ...
Neem nu een abonnement op onze
Gratis Nieuwsbrief
bij liefhebbers van Kunst en Cultuur
Mis niets ...
Neem nu een abonnement op onze
Gratis Nieuwsbrief
Kijken naar Kunst
In 'Kijken naar kunst' staan honderdvijftig interessante en fraai geïllustreerde verhalen van Ruud van Capelleveen over opmerkelijke kunstenaars. Hij koos interessante voorbeelden.De belangrijkste kunststromingen tussen de renaissance en de twintigste eeuw komen in deze uitgave ter sprake.
Kijken naar Kunst
Geschiedenis
Lees over de belangrijke episodes uit onze vaderlandse geschiedenis.Door de Nederlandse geschiedenis is een bundeling van de beste artikelen van Ruud van Capelleveen over de geschiedenis van Nederland.
Door de Nederlandse geschiedenis
Betrouwbare informatie kost veel tijd en geld, maar dankzij onze populaire producten heeft u op onze website toch gratis toegang.