Titiaan (1488-1576)

Italiaanse kunstenaar

Het talent van de Italiaanse kunstschilder Titiaan viel reeds vroeg op. Titiaan werd naar Venetië gestuurd om dit talent verder te ontwikkelen. Hij was een van de belangrijkste kunstenaars van de renaissance in Italië. Titiaan heeft een groot aantal kunstenaars beïnvloed.

Opleiding

Titiaan werd omstreeks 1487 als Tiziano Vecellio geboren in Pieve di Cadore in de Dolomieten. Hij was vermoedelijk een leerling van Gentile Bellini en later van zijn broer Giovanni Bellini. Zijn werk lijkt ook beïnvloed te zijn door Giorgione, maar kunsthistorici betwijfelen of deze meester ook zijn leermeester was. Wel staat inmiddels vast dat hij na diens dood een aantal schilderijen van Giorgione heeft afgemaakt. Giorgione en Titiaan hebben ook fresco's aangebracht op de gevel van het Fondaco dei Tedeschi in Venetië. Deze schilderingen zijn grotendeels verloren gegaan. Titiaan bracht in 1511 ook fresco's aan in de Scuola del Santo in Padua.

Opdrachtgevers

De familie d'Este uit Ferrara werd in 1515 de voornaamste opdrachtgever van Titiaan. Na het overlijden van Giovanni Bellini in 1516 werd Titiaan de officiële schilder van de Republiek Venetië. Het grootste deel van het werk dat Titiaan maakte voor de Venetiaanse overheid ging in 1577 verloren bij de brand in het Dogepaleis. Voor de Basilica di Santa Maria Gloriosa dei Frari in Venetië schilderde hij tussen 1516 en 1518 een schilderij over de hemelvaart van Maria.

Keizer Karel V

Vanaf 1532 voerde Titiaan opdrachten uit voor Karel V. De keizer stelde hem aan als hofschilder en verhief hem in de adelstand. Titiaan heeft een bezoek gebracht aan het keizerlijke hof in Augsburg. Dit gebeurde omstreeks 1545. In Augsburg schilderde Titiaan een serie portretten. Na de troonsafstand van Karel in 1555 kreeg de Italiaanse kunstenaar ook opdrachten van zijn opvolger. Het werk dat hij voor Filips II maakte heeft een ander karakter. Filips was vooral geïnteresseerd in mythologische en erotische werken. Voorbeelden hiervan zijn Danaë en Diana en Callisto.

Periodes

Titiaan schilderde naast portretten vooral mythologische en religieuze werken. Het werk van Titiaan is in duidelijke periodes in te delen. De vroege werken van Titiaan (tot 1518) vallen op door de lichte kleuren, duidelijkheid en rust. De werken die tot 1530 ontstonden, waaronder altaarstukken en geschiedenisstukken, zijn vaak zeer dramatisch. In de periode 1530-1550 ontstonden vooral landschappen en portretten. Tussen 1550 en 1560 werd de figuurcompositie weer een belangrijk element, terwijl de laatste periode wordt gekenmerkt door geestelijke stilte.

Belangrijk voorbeeld

Titiaan was voor veel kunstenaars een belangrijk voorbeeld. Vooral zijn kleurgevoel en het gebruik van kleur ondervond veel navolging. De belangrijkste vondst van Titiaan was dat kleur als een belangrijk compositorisch middel beschouwd moest worden.
Titiaan overleed op 27 augustus 1576 in Venetië. Hij werd begraven in de Basilica di Santa Maria Gloriosa dei Frari in Venetië, waar een grafmonument herinnert aan zijn leven.

PS

Wie leest weet meer en begrijpt beter. In onze gewaarde nieuwsbrief schenken we ook veel aandacht aan kunst en kunstenaars. Lees Kunstbegrip als u meer wilt weten over de belangrijkste kunststromingen en kunstenaars.

Ontvang elke werkdag gratis geschiedenis per e-mail

Kunstbegrip

'Kunstbegrip: columns over kunst en kunstenaars' van Ruud van Capelleveen is een interessante en afwisselende publicatie en mede daarom geschikt voor elke kunstliefhebber.
Met deze uitgave komt u veel te weten over de belangrijkste kunststromingen en kunstenaars uit met name de laatste eeuw.
Bekijk: Kunstbegrip

Lees verder: meer kunstenaars

Kunstenaars A/Z
Kunstwerken

In 'Kijken naar kunst' staan honderdvijftig interessante en fraai geïllustreerde verhalen van Ruud van Capelleveen over opmerkelijke kunstenaars. Hij koos interessante voorbeelden.
De belangrijkste kunststromingen tussen de renaissance en de twintigste eeuw komen in deze uitgave ter sprake.
Kijken naar Kunst


Lees over de belangrijke episodes uit onze vaderlandse geschiedenis.

Door de Nederlandse geschiedenis is een bundeling van de beste artikelen van Ruud van Capelleveen over de geschiedenis van Nederland.
Door de Nederlandse geschiedenis

Betrouwbare informatie kost veel tijd en geld, maar dankzij onze populaire producten heeft u op onze website toch gratis toegang.