Carel Willink (1900-1983)

Nederlandse kunstschilder

De kunstenaar Carel Willink was de belangrijkste Nederlandse kunstschilder van de magisch realisme. Veel van zijn voorstellingen ogen op het eerste gezicht reëel, maar blijken bij nader inzien elementen te bevatten die niet thuishoren in de werkelijkheid. Zelf noemde hij zijn schilderstijl imaginair realisme. Naast deze schilderijen, maakte Carel Willink ook portretten van vooral vermogende Nederlanders.

Opleiding

Albert Carel Willink werd op 7 maart 1900 geboren in Amsterdam, waar zijn vader een garagebedrijf had. Vader Jan Willink schilderde in zijn vrije tijd en stimuleerde zijn zoon om dit ook te doen. Carel maakte op 14-jarige leeftijd zijn eerste olieverfschilderij. Carel Willink studeerde medicijnen en daarna bouwkunde aan de Technische Hogeschool Delft. Hij besloot een kunstopleiding te gaan volgen en ging daarvoor naar Berlijn. Aan het begin van de jaren twintig was Willink leerling van Hans Baluschek aan de Internationale Vrije Academie.

Abstract

Tot 1924 schilderde Carel Willink abstracte werken. Duidelijk zijn hierin invloeden van het constructivisme te herkennen. Na zijn terugkomst in Nederland begon Willink te experimenteren met het kubisme en het futurisme. Een reis door Italië in 1931 was belangrijk voor zijn ontwikkeling. Hij raakte gefascineerd door klassieke beeldhouwwerken en renaissancearchitectuur. Onder invloed van de metafysische schilderijen van Giorgio de Chirico kwam Carel Willink tot een geheel eigen magisch realistische stijl.

Magisch realisme

Vaak vormen landschappen en classicistische architectuur de achtergrond van zijn figuren of dieren. De schilderijen van Willink hebben een pessimistische sfeer. Leegte en verval spelen een hoofdrol. Dit geldt vooral voor zijn werk uit de jaren dertig. Het waren crisisjaren en ook Carel Willink maakte zich zorgen over zijn toekomst. Na terugkomst uit Italië begon Carel Willink aan twee schilderijen: 'Late Bezoekers aan Pompeï' en 'Jobstijding'. Deze werken zijn kenmerkend voor zijn magisch realisme. Willink gebruikte veelal foto's om zijn realiteit zo dicht mogelijk te benaderen. Speciaal is ook de belichting, die doet denken aan speelfilms uit de jaren veertig.

Vrouwen van Willink

Willink had enkele relaties. Zijn eerste echtgenote was Mies van der Meulen met wie hij in 1927 trouwde. Er ontstond een driehoeksverhouding met de inwonende schrijver Rein Blijstra, maar Mies koos uiteindelijk voor Blijstra. Het eerste huwelijk van Carel Willink werd in 1928 ontbonden. Het tweede huwelijk met Wilma Jeuken was gelukkiger. Het tweetal trouwde in 1930. Wilma overleed in 1960 aan een hersenbloeding. Twee jaar later kreeg Carel een relatie met de veel jongere Mathilde de Doelder.

Mathilde

Vooral Mathilde werd verschillende keren door Willink vereeuwigd. Zij trouwden in 1969. Mathilde hield van dure kleding. Zij kocht onder meer extravagante jurken van Fong Leng. Vanaf de jaren zeventig werd Willink een populaire kunstenaar. Regelmatig haalden Carel Willink en Mathilde de Nederlandse krant en televisie. De kunstenaar kreeg echter genoeg van haar excentrieke gedrag en beëindigde de relatie. Met Mathilde liep het niet goed af. Zij overleed op 25 oktober 1977 op 39-jarige leeftijd. Patholoog-anatoom Jan Zeldenrust vond bij post-mortemonderzoek twee gebroken ribben en schrammen en krassen in haar hals, mogelijk veroorzaakt door een voorafgaande worsteling. De dader werd nooit gevonden.

Sylvia Quiël

Inmiddels had Carel Willink een nieuwe liefde gevonden. Sylvia Quiël was schilderes en beeldhouwster. Zij werd op 5 juli 1977 de vierde en laatste echtgenote van Carel Willink. Willink schilderde haar drie keer en Sylvia maakte een borstbeeld van Carel Willink. Zij zou ook het borstbeeld ontwerpen dat in 2000 in een plantsoentje aan de Ruysdaelkade in Amsterdam werd onthuld ter gelegenheid van de honderdste geboortedag van Carel Willink.

Nalatenschap

Carel Willink werd op 22 februari 1980 benoemd tot officier in de Orde van Oranje Nassau. In dat jaar was zijn werk ook te zien op een grote overzichtstentoonstelling in het Stedelijk Museum van Amsterdam. Carel Willink overleed op 19 oktober 1983 in Amsterdam. Zijn schetsboeken werden door zijn weduwe in november 2004 overgedragen aan het Rijksmuseum in Amsterdam. Zijn werk is onder meer te vinden in het Kunstmuseum in Den Haag, Museum Boijmans Van Beuningen in Rotterdam, Museum Arnhem, de Princessehof Leeuwarden en het Stedelijk Museum in Amsterdam.

MORE

De Nederlandse kunstverzamelaar Hans Melchers kocht een groot aantal kunstwerken uit de DSB-boedel, waaronder werken van Carel Willink, Jan Mankes, Pyke Koch en Dick Ket. Deze werken zijn te zien in Museum MORE in Gorssel en Kasteel Ruurlo. Melchers bracht zijn collectie Carel Willink/Fong Leng onder in Kasteel Ruurlo.

PS

Wie leest weet meer en begrijpt beter. In onze gewaarde nieuwsbrief schenken we ook veel aandacht aan kunst en kunstenaars. Lees Kunstbegrip als u meer wilt weten over de belangrijkste kunststromingen en kunstenaars.

Ontvang elke werkdag gratis geschiedenis per e-mail

Kunstbegrip

'Kunstbegrip: columns over kunst en kunstenaars' van Ruud van Capelleveen is een interessante en afwisselende publicatie en mede daarom geschikt voor elke kunstliefhebber.
Met deze uitgave komt u veel te weten over de belangrijkste kunststromingen en kunstenaars uit met name de laatste eeuw.
Bekijk: Kunstbegrip

Lees verder: meer kunstenaars

Kunstenaars A/Z
Kunstwerken

In 'Kijken naar kunst' staan honderdvijftig interessante en fraai geïllustreerde verhalen van Ruud van Capelleveen over opmerkelijke kunstenaars. Hij koos interessante voorbeelden.
De belangrijkste kunststromingen tussen de renaissance en de twintigste eeuw komen in deze uitgave ter sprake.
Kijken naar Kunst


Lees over de belangrijke episodes uit onze vaderlandse geschiedenis.

Door de Nederlandse geschiedenis is een bundeling van de beste artikelen van Ruud van Capelleveen over de geschiedenis van Nederland.
Door de Nederlandse geschiedenis