Paleis Lange Voorhout

Stadspaleis in Den Haag

Op het Lange Voorhout in Den Haag werden in de zeventiende en achttiende eeuw schitterende herenhuizen gebouwd. Sommige van deze gebouwen zijn zeer fraai; zij hadden adellijke bewoners en worden daarom ook wel stadspaleizen genoemd. Het Lange Voorhout werd een voorname straat. Deze huizen staan aan weerszijden van een met dubbele bomenrijen omzoomd middenpad. Dit middenpad mocht alleen gebruikt worden door koninklijke rijtuigen, schreef Hans Hoogendoorn in zijn boek over de huizen van Oranje.
Het Lange Voorhout kwam niet toevallig ter sprake in zijn publicatie, want aan deze laan staat ook het Paleis Lange Voorhout. In dit voorname gebouw is nu een museum gevestigd, dat gespecialiseerd is in het tonen van de tekenkunstjes van Maurits Cornelis Escher (1898-1972). Vroeger woonde koningin Emma in de wintermaanden in dit pand.

Anthony Patras

Het bouwperceel in Den Haag, waarop het Paleis Lange Voorhout zou verrijzen, werd in 1760 gekocht door de Friese afgevaardigde Anthony Patras. De reden van deze aankoop laat zich gemakkelijk raden. Patras was burgemeester van het Friese plaatsje Sloten en gedeputeerde bij de Staten Generaal. Hij moest dus regelmatig in Den Haag zijn en zal een huis op loopafstand naar zijn werk hebben gezocht. Bouwmeester Pieter de Swart kreeg de opdracht om op dit fraai gelegen perceel een optrekje in de stijl van Lodewijk XV te bouwen. Oorspronkelijk was de ligging nog fraaier dan het vandaag de dag toont: voor het gebouw lag een pleintje. Dit plein werd volgens Hoogendoorn in 1764 bestraat. Het pand is ook nog in bezit geweest van een telg uit de bankiersfamilie Hope. Het gebouw wordt vanaf deze tijd door het volk ook wel 'Hotel Hope' genoemd.

Prins Hendrik de Zeevaarder

Nadat het pand enkele keren van eigenaar was verwisseld, kwam Paleis Lange Voorhout in 1845 in het bezit van prins Hendrik de Zeevaarder (1820-1879), de derde zoon van koning Willem II en Anna Paulowna. Met de komst van de prins werd het huis een echt paleis, maar hij zal er niet veel nachten hebben doorgebracht. Prins Hendrik was, zoals zijn bijnaam De Zeevaarder aangeeft, een reislustige man. Bovendien werd hij in februari 1850 aangesteld als stadhouder van het groothertogdom Luxemburg. Hendrik overleed in januari 1879 in zijn Luxemburgse residentie, kasteel Walferdange.
Na de dood van prins Hendrik bleef het pand aan het Lange Voorhout in handen van de Oranjes. De tweede echtgenote van prins Hendrik, Maria van Pruisen, logeerde als zij in Den Haag was meestal in Paleis Lange Voorhout.

Koningin Emma

Vanaf 1901, het jaar waarin Wilhelmina in het huwelijk trad met Hendrik van Mecklenburg-Schwerin, bracht koningin Emma de wintermaanden door in Paleis Lange Voorhout. In de zomermaanden verbleef zij op Soestdijk. Emma liet het pand ingrijpend aanpassen. Er kwam een zolderverdieping en de tuinkamer werd omgetoverd in een balzaal. De lichtkoepel in de hal van Paleis Lange Voorhout kreeg prachtige glas-in-loodramen. Grandeur was belangrijk voor koningin Emma. In enkele vertrekken werden schilderingen boven de deuren aangebracht en de badkamer kreeg een noviteit: stromend water. Ook de trap naar de tweede verdieping wil ik niet onvermeld laten. De koningin stelde een groot belang in properheid, heb ik me laten vertellen. De koperen leuning van deze trap moest elke week gepoetst worden.

Escher in Het Paleis

Na het overlijden van koningin Emma bleef Paleis Lange Voorhout nog lange tijd in bezit van de Oranjes. De Oranjes gebruikten het paleis onder meer als vertrekpunt van de Gouden Koets op Prinsjesdag. In latere jaren waren de secretariaten van Beatrix en Claus in dit statige pand aan het Lange Voorhout gevestigd.
In 1991 werd het paleis door de koninklijke familie verkocht aan de gemeente Den Haag. Aan deze verkoop werd een belangrijke voorwaarde verbonden. Paleis Lange Voorhout moet door de gemeente Den Haag gebruikt worden voor culturele activiteiten. Nadat het pand enkele jaren werd gebruikt als dependance van het Haags Gemeentemuseum, kreeg het paleis in 2002 een nieuwe permanente bewoner: Escher in Het Paleis.

PS

Wie leest weet meer en begrijpt beter. In onze gewaarde nieuwsbrief schenken we ook veel aandacht aan kunst en kunstenaars. Lees Kunstbegrip als u meer wilt weten over de belangrijkste kunststromingen en kunstenaars.

Ontvang elke werkdag gratis geschiedenis per e-mail

Kunstbegrip

'Kunstbegrip: columns over kunst en kunstenaars' van Ruud van Capelleveen is een interessante en afwisselende publicatie en mede daarom geschikt voor elke kunstliefhebber.
Met deze uitgave komt u veel te weten over de belangrijkste kunststromingen en kunstenaars uit met name de laatste eeuw.
Bekijk: Kunstbegrip

Lees verder: meer Musea

Overzicht Musea

In 'Kijken naar kunst' staan honderdvijftig interessante en fraai geïllustreerde verhalen van Ruud van Capelleveen over opmerkelijke kunstenaars. Hij koos interessante voorbeelden.
De belangrijkste kunststromingen tussen de renaissance en de twintigste eeuw komen in deze uitgave ter sprake.
Kijken naar Kunst


Lees over de belangrijke episodes uit onze vaderlandse geschiedenis.

Door de Nederlandse geschiedenis is een bundeling van de beste artikelen van Ruud van Capelleveen over de geschiedenis van Nederland.
Door de Nederlandse geschiedenis

Betrouwbare informatie kost veel tijd en geld, maar dankzij onze populaire producten heeft u op onze website toch gratis toegang.