Gerard Bilders in Oosterbeek

Haagse School

Gerard Bilders schilderde in 1860 een weiland aan de Rijn bij Oosterbeek. Het schilderij is tegenwoordig te vinden in de collectie van het Rijksmuseum in Amsterdam. 'Weiland bij Oosterbeek' is niet alleen een topstuk in het oeuvre van Gerard Bilders, maar ook een belangrijk kunstwerk in de Nederlandse kunstgeschiedenis, want dit schilderij markeert de overgang tussen romantiek en Haagse School. Het is een klein schilderijtje. Bilders schilderde het in olieverf op een doek van 55 bij 39 centimeter.

Kunstenaarskolonie

'Weiland bij Oosterbeek' toont drie koeien die in de schaduw van enkele wilgen in de weide liggen. Hij schilderde dit werk in de open lucht en werkte het later in zijn atelier af. Dit werk ontstond na een bezoek aan Brussel, waar hij een tentoonstelling van de kunstschilders van de School van Barbizon had bezocht. Oosterbeek wordt ook wel het Nederlandse Barbizon genoemd. De eerste kunstenaars waren in de jaren veertig naar dit dorp van de Veluwezoom gekomen. Gerard Bilders (1811-1890) vestigde zich in 1841 in Oosterbeek. Hij was de onbetwiste spil van het gezelschap.

Oosterbeek

De kern bestond uit een klein aantal kunstenaars. Zij verbleven er meestal niet permanent en ook niet allemaal even lang. Gerard Bilders werkte tientallen jaren in Oosterbeek, maar ook Willem Roelofs, Anton Mauve, Paul Gabriël en Willem Maris werkten korte of langere tijd in de omgeving van Oosterbeek. De kunstenaars discussieerden en leverden kritiek op elkaars werk. Daar ging een stimulerende werking van uit. Bovendien was het leven in een dorp veel goedkoper dan in de stad. Veel kunstenaars slaagden er bovendien in om schilderijen en tekeningen te verkopen aan de plaatselijke bevolking. Een winkelier of herbergier bleek vaak bereid om een schilderijtje als betaling te aanvaarden.

Veluwezoom

De schoonheid van de Veluwezoom werd niet alleen met schilderijen uitgevent. Ook journalisten en schrijvers wezen Nederland op dit aantrekkelijke gebied. Abraham Jacob van der Aa noemde Gelderland de "schoonste provincie van geheel Noord-Nederland". Hier moest je niet permanent wonen, vond Anton Mauve: "Altijd buiten wonen is niet goed voor een schilder," schreef hij. Als je altijd midden in de natuur zit, dan ontroert die je niet meer en krijg je de neiging tot kopiëren. "Maar als je in de stad woont en je komt eens een enkele keer buiten [...] dan is 't alsof je een stomp tegen je borst krijgt."
Toen Gerard Bilders in 1860 langs dit weiland in de uiterwaarden van Oosterbeek liep, moet hij ook 'een stomp' gevoeld hebben.

PS

Lees Kunstbegrip als u meer wilt weten over kunst en belangrijke kunstenaars.

Ontvang elke werkdag gratis geschiedenis per e-mail

Kunstbegrip

'Kunstbegrip: columns over kunst en kunstenaars' van Ruud van Capelleveen is een interessante en afwisselende publicatie en mede daarom geschikt voor elke kunstliefhebber.
Met deze uitgave komt u veel te weten over de belangrijkste kunststromingen en kunstenaars uit met name de laatste eeuw.
Bekijk: Kunstbegrip

Lees verder: meer kunst

Opinie over Kunst

Lees over de belangrijke episodes uit onze vaderlandse geschiedenis.

Door de Nederlandse geschiedenis is een bundeling van de beste artikelen van Ruud van Capelleveen over de geschiedenis van Nederland.
Door de Nederlandse geschiedenis


Leven in de delta is een reis door de tijd en door Nederland. De teksten en de vele foto's verduidelijken veel. U ziet Nederland door de ogen van een liefhebber van geschiedenis: beleef het verleden van ons land aan de hand van opzienbarende feiten en mooie verhalen.
Leven in de delta

Betrouwbare informatie kost veel tijd en geld, maar dankzij onze populaire producten heeft u op onze website toch gratis toegang.