Edouard Manet: Executie Maximiliaan

Historisch schilderij van Edouard Manet

Edouard Manet schilderde de executie van de Oostenrijkse aartshertog Maximiliaan in 1868. Maximiliaan was een broer van Frans Jozef van Oostenrijk. Hij was getrouwd met de Belgische prinses Charlotte. Met steun van Napoleon III werd hij in april 1864 uitgeroepen tot keizer van Mexico.

Keizer van Mexico

Maximiliaan werd in 1859 benaderd met het voorstel om keizer van Mexico te worden. De Mexicaanse monarchisten zochten een opvolger voor Agustín de Iturbide, die van 1822 tot 1823 keizer was geweest van wat later het Eerste Mexicaanse Keizerrijk werd genoemd. De Oostenrijker wimpelde het verzoek eerst vriendelijk af, maar bedacht zich toen hij door de Franse keizer onder druk werd gezet. De Mexicanen zouden zich in een referendum voor de monarchie hebben uitgesproken.

Mexico

Toen keizer Maximiliaan in mei 1864 in Vera Cruz aankwam, bleken de liberalen hem niet te erkennen. Het land was door Franse troepen bezet, maar daar wilden veel Mexicanen zich niet bij neerleggen. In een poging om vrede te stichten in zijn keizerrijk steunde Maximiliaan liberale hervormingen, zoals een uitbreiding van het stemrecht, godsdienstvrijheid en landhervormingen. De Fransen trokken zich terug uit Mexico, toen de Verenigde Staten de republikeinen na de Amerikaanse Burgeroorlog van wapens voorzagen. Keizerin Charlotte reisde naar Europa om steun te zoeken voor het bewind van haar echtgenoot. Napoleon III adviseerde de Mexicaanse keizer om ook te vertrekken, maar Maximiliaan weigerde.

Executie

In februari 1867 verschanste keizer Maximiliaan zich in Santiago de Querétaro. Op 11 mei probeerde hij uit de belegerde stad te vluchten, maar hij werd opgemerkt. Een krijgsraad veroordeelde hem tot de doodstraf. Op 19 juni 1867 stond hij met zijn generaals Miguel Miramón en Tomás Mejía voor het vuurpeloton. Het vuurpeloton stond op slechts vijf meter afstand. "Ik schenk iedereen vergiffenis, ik bid dat eenieder ook mij wil vergeven, en ik hoop dat mijn bloed, dat nu vergoten gaat worden, het land ten goede gaat komen. Lang leve Mexico, lang leve de onafhankelijkheid," zei Maximiliaan voordat een vuursalvo de rust verstoorde in Querétaro. Op het schilderij van Edouard Manet staat Maximiliaan met sombrero in het midden. Het lichaam van de Oostenrijker werd naar Europa gebracht. Maximiliaan werd een jaar later begraven in de Kapuzinergruft in Wenen.

Edouard Manet

De Franse kunstenaar Edouard Manet heeft niet veel historische werken geschilderd. Wel heeft hij zich bezig gehouden met de politieke gebeurtenissen in zijn tijd. Tijdens de Frans-Duitse Oorlog van 1870 was hij lid van de Franse Nationale Garde die Parijs moest verdedigen, maar hij is nooit direct betrokken geweest in de strijd. Door het beleg kwam de economie in de hoofdstad tot stilstand en raakten veel mensen werkloos. De Franse capitulatie werd in Parijs gezien als verraad. De bevolking kwam in opstand toen de regering in Versailles nieuwe belastingen oplegde. Tijdens deze Parijse Commune was Edouard Manet voorzitter van een commissie van kunstenaars. In mei 1871 greep het leger in. De opstand werd bloedig onderdrukt. Ongeveer dertigduizend opstandelingen werden gedood. Edouard Manet maakte daar tekeningen van.

PS

Wie leest weet meer en begrijpt beter. In onze gewaarde nieuwsbrief schenken we ook veel aandacht aan kunst en kunstenaars. Lees Kunstbegrip als u meer wilt weten over de belangrijkste kunststromingen en kunstenaars.

Ontvang elke werkdag gratis geschiedenis per e-mail

Kunstbegrip

'Kunstbegrip: columns over kunst en kunstenaars' van Ruud van Capelleveen is een interessante en afwisselende publicatie en mede daarom geschikt voor elke kunstliefhebber.
Met deze uitgave komt u veel te weten over de belangrijkste kunststromingen en kunstenaars uit met name de laatste eeuw.
Bekijk: Kunstbegrip

Lees verder: meer kunst

Opinie over Kunst

In 'Kijken naar kunst' staan honderdvijftig interessante en fraai geïllustreerde verhalen van Ruud van Capelleveen over opmerkelijke kunstenaars. Hij koos interessante voorbeelden.
De belangrijkste kunststromingen tussen de renaissance en de twintigste eeuw komen in deze uitgave ter sprake.
Kijken naar Kunst


Lees over de belangrijke episodes uit onze vaderlandse geschiedenis.

Door de Nederlandse geschiedenis is een bundeling van de beste artikelen van Ruud van Capelleveen over de geschiedenis van Nederland.
Door de Nederlandse geschiedenis