Museumbezoek van August Allebé, 1870

Verdeeld schilderij

Het schilderij 'Museumbezoek' van August Allebé werd in tweeën gedeeld. Het rechter deel bevindt zich in de collectie van het Rijksmuseum in Amsterdam. Op het andere deel staat een tweede suppoost met een stofkwast onder de arm. Dat schilderij hangt in het Mesdag Museum in Den Haag.

Ze zien niets

Op het schilderij 'Museumbezoek' uit het Rijksmuseum lopen een heer en een dame door een museum. Een suppoost is verdiept in zijn lectuur. "Het is een uitje," schreef Gerrit Komrij. "Ze komen van buiten en staan straks weer buiten - maar liefs drie bloemen wijzen daarop, in de hoed en de hand van de dame en in het knoopsgat van de heer, tekenen van de natuur, de buitenwereld." Het tweetal balanceert tussen leven en dood, maar de kunst lijkt grondig dood, concludeerde Komrij. "Ze kijken, maar zien niets."

Kunstenaar en hoogleraar

De kunstenaar en hoogleraar August Allebé (1838-1927) had mogelijk ingezien dat zijn kunst nooit populair zou worden. Er waren veel kunstenaars die ook genrestukken schilderden. Naast landschappen en portretten was het Hollandse genrestuk na 1840 de voornaamste tak van broodwinning voor de Nederlandse kunstenaars. In het jaar dat Allebé het 'Museumbezoek' schilderde werd hij hoogleraar aan de nieuwe Amsterdamse Rijksacademie van Beeldende Kunsten. Als docent had hij een grote invloed op de schilders van de Amsterdamse School, zoals Jan Veth, George Hendrik Breitner, Jan Sluijters, Antoon Derkinderen en Willem Witsen.

Rijksacademie

Tien jaar later werd hij directeur van de Amsterdamse Rijksacademie. Hij was in 1880 pas 42 jaar. "De keuze van de heer Allebé als professor, docerende het tekenen, is ondoordacht," schreef een lezer in een ingezonden brief in de Nederlandsche Spectator. "De heer Allebé is een jong mens van groot en zeer origineel talent dat echter bestaat in een sterk eigenaardig sentiment voor kleur. [...] Zo iemand is niet allen ongeschikt om jongelieden te leren tekenen, maar is juist voor velen een leidsman tot verderf."

Controversieel

De ideeën van August Allebé waren controversieel. De algemene opvatting was dat vrouwen geen carrière als kunstenaar moesten nastreven, maar hij liet vrouwelijke leerlingen tot de academie toe. Bovendien vond Allebé dat de leerlingen vrij gelaten moesten worden. Een minder hiërarchische structuur in het onderwijs zou 'vrije kunstenaars' opleveren, maar de nadruk bleef wel liggen op techniek. "Allebé hechtte veel waarde aan de basisprincipes van de kunst en praktische oefening stond bij hem hoog in het vaandel," schreef Karin Braamhorst.

PS

Lees Kunstbegrip als u meer wilt weten over kunst en belangrijke kunstenaars.

Ontvang elke werkdag gratis geschiedenis per e-mail

Kunstbegrip

'Kunstbegrip: columns over kunst en kunstenaars' van Ruud van Capelleveen is een interessante en afwisselende publicatie en mede daarom geschikt voor elke kunstliefhebber.
Met deze uitgave komt u veel te weten over de belangrijkste kunststromingen en kunstenaars uit met name de laatste eeuw.
Bekijk: Kunstbegrip

Lees verder: meer kunst

Opinie over Kunst

In 'Kijken naar kunst' staan honderdvijftig interessante en fraai geïllustreerde verhalen van Ruud van Capelleveen over opmerkelijke kunstenaars. Hij koos interessante voorbeelden.
De belangrijkste kunststromingen tussen de renaissance en de twintigste eeuw komen in deze uitgave ter sprake.
Kijken naar Kunst


Lees over de belangrijke episodes uit onze vaderlandse geschiedenis.

Door de Nederlandse geschiedenis is een bundeling van de beste artikelen van Ruud van Capelleveen over de geschiedenis van Nederland.
Door de Nederlandse geschiedenis

Betrouwbare informatie kost veel tijd en geld, maar dankzij onze populaire producten heeft u op onze website toch gratis toegang.