Sam Lévin

Filmsterren

Gina Lollobrigida, Brigitte Bardot, Romy Schneider, Alain Delon. Het zijn slechts enkele namen van wereldberoemde sterren uit de jaren 50 en 60 van de vorige eeuw. Bekend van hun succesvolle films en vereeuwigd door de foto's van de Fransman Sam Lévin (1904 -1992). De tentoonstelling La grande Illusion toont 150 foto's van zijn hand en biedt zo een rijk overzicht van een van de grootste glamourfotografen van de twintigste eeuw. Na Canada en Frankrijk is dit retrospectief van 26 februari tot en met 29 mei 2005 te zien in het Gemeentemuseum Helmond.

Sam Lévin

Sam Lévin werd in 1904 in Karkhov (Oekraïne) geboren. Door het opkomend anti-semitisme, trokken zijn ouders twee jaar later naar Frankrijk. Sam Lévin volgde daar later een opleiding tot chemicus. Maar Sam Lévins passie lag al sinds zijn zevende jaar bij de fotografie. Als jongeman kon Sam Lévin als fotograaf bij een Noordfrans dagblad aan de slag en niet lang daarna verkocht Sam Lévin zijn foto's aan bladen als Match, ParisSoir en later aan de New York Times.
In 1934 begon Sam Lévin samen met zijn assistente Lucienne Chevert een eigen studio in Parijs. De samenwerking voor deze portretstudio duurde tot Cheverts dood in 1982.
In 1935 werd Sam Lévin gevraagd om een zieke fotograaf op een filmset te vervangen. Deze klus was het begin van Sam Lévins mooie carrière als filmsetfotograaf. Voor de grote filmer Jean Renoir (de zoon van de kunstenaar Pierre-Auguste Renoir) maakte Sam Lévin in 1937 setfoto's voor de film La grande lllusion. Van Jean Renoir leerde Sam Lévin dat "je niets moet filmen (fotograferen) dat niet recht uit het hart komt". Die uitspraak werd Sam Lévins motto, ook in zijn portretfotografie. Later werkte Sam Lévin ook met andere grote filmmakers van zijn tijd: René Clair, Henri Georges Clouzot en Jean Cocteau.

Natuurlijke schoonheid

Toch werd Sam Lévin niet beroemd door zijn foto's op de filmset, maar door zijn portretfoto's. Sam Lévin groeide uit tot een van de grootste celebrity-fotografen van de twintigste eeuw, zeker in Frankrijk. Sam Lévin verenigde de bekwame technicus en de estheet in zich. In de intimiteit van Sam Lévins fraai ingerichte studio en mede dankzij zijn bescheiden karakter en persoonlijke belangstelling, voelde menig filmster zich op zijn gemak. Die vertrouwdheid resulteerde in foto's waarbij het model zichzelf even vergat en zijn of haar masker afzette. Een natuurlijke schoonheid was het resultaat. En de toeschouwer schonk hij het vermogen te verlangen. Sam Lévin duidde erotiek en seksualiteit slechts aan, maar toonde het niet. Terugkerende erotische aanduidingen vinden we in de glans op ogen en lippen of de stilering van het lichaam tot de vorm van een amfora (vaas).

Generaties filmsterren

Sam Lévins faam verspreidde zich als een olievlek, mede door de loftuitingen van menige filmster die al eens voor hem poseerde. Sterren bezochten Sam Lévin voor promotiefoto's, maar ook voor hun eigen genoegen. Sam Lévin fotografeerde artiesten, acteurs en actrices, kunstenaars en politici.

Generaties filmsterren

Hij heeft opeenvolgende generaties filmsterren van nabij vastgelegd: van Jean Gabin tot Jane Fonda. Enkele namen uit de lange lijst zijn: Jean Marais, Simone Signoret, Jean Gabin, Brigitte Bardot, Romy Schneider, Alain Delon, Michel Piccoli, Jane Birkin, Catherine Deneuve, Yves Montand en Edith Piaf. Zelfs de keizerin van Perzië, Farah Diba, en Prinses Grace van Monaco vroegen Sam Lévin om hen te portretteren. Sam Lévin was daarnaast twintig jaar lang de vaste fotograaf van Brigitte Bardot. Zijn foto's van haar droegen bij aan een radicaal nieuw vrouwbeeld in de jaren zestig.

Metro Goldwyn Mayer

Ook buiten Frankrijk werkte Sam Lévin voor grote buitenlandse filmmaatschappijen als Metro Goldwyn Mayer (MGM) of Cinecittà. Daardoor legde Sam Lévin de grote internationale sterren vast, als Burt Lancaster, Ingrid Bergman, Ava Gardner, Orson Welles, Mia Farrow, Gina Lollobrigida, Sophia Loren en Marcello Mastroianni. Bovendien behield Sam Lévin altijd zijn onafhankelijkheid tot de grote filmmaatschappijen. Sam Lévin stierf in 1992 op 88-jarige leeftijd in Parijs, kort nadat hij in Japan nog met een grote tentoonstelling was geëerd.

Nalatenschap

De grote geschiedenis van de Franse fotografie leverde de Franse staat een aantal zeer belangrijke schenkingen op. Bekende Franse fotografen doneerden hun volledige bezit (negatieven, afdrukken, apparatuur en documentatie) aan de staat. Sam Lévins fotografisch archief omvat een halve eeuw (Franse en Europese) cinematografische erfenis. Zijn weduwe, Sabine Lévin, schonk de gehele fotografische nalatenschap van Sam Lévin aan de staat: zo'n 400.000 negatieven waarop meer dan 4.000 mensen zijn geportretteerd tussen 1931 en 1985. De selectie van 150 kleuren- en zwart-wit foto's uit de periode 1937-1972 biedt een prachtige indruk van misschien wel Frankrijks belangrijkste glamourfotograaf.

Tentoonstelling

Gemeentemuseum Helmond
Kasteelplein 1, Helmond
Telefoon: 0492 58 7716
van 26 februari t/m 29 mei 2005

PS

Wie leest weet meer en begrijpt beter. In onze gewaarde nieuwsbrief schenken we ook veel aandacht aan kunst en kunstenaars. Lees Kunstbegrip als u meer wilt weten over de belangrijkste kunststromingen en kunstenaars.

Ontvang elke werkdag gratis geschiedenis per e-mail

Kunstbegrip

'Kunstbegrip: columns over kunst en kunstenaars' van Ruud van Capelleveen is een interessante en afwisselende publicatie en mede daarom geschikt voor elke kunstliefhebber.
Met deze uitgave komt u veel te weten over de belangrijkste kunststromingen en kunstenaars uit met name de laatste eeuw.
Bekijk: Kunstbegrip

Lees verder: meer kunstenaars

Kunstenaars A/Z
Kunst en Cultuur
Kunst en Cultuur februari 2005

In 'Kijken naar kunst' staan honderdvijftig interessante en fraai geïllustreerde verhalen van Ruud van Capelleveen over opmerkelijke kunstenaars. Hij koos interessante voorbeelden.
De belangrijkste kunststromingen tussen de renaissance en de twintigste eeuw komen in deze uitgave ter sprake.
Kijken naar Kunst


Lees over de belangrijke episodes uit onze vaderlandse geschiedenis.

Door de Nederlandse geschiedenis is een bundeling van de beste artikelen van Ruud van Capelleveen over de geschiedenis van Nederland.
Door de Nederlandse geschiedenis

Betrouwbare informatie kost veel tijd en geld, maar dankzij onze populaire producten heeft u op onze website toch gratis toegang.