Kunst en Cultuur September 2009

Talentvolle vrouwen

Alida Pott en Pau Wijnman waren tijdgenoten, kunstenares en ze stierven op jonge leeftijd. Beide talentvolle vrouwen lieten een klein, maar gevarieerd en hoogstaand oeuvre na dat slechts in kleine kring bekend is. Het Stedelijk Museum Alkmaar belicht het werk van Alida Pott (1888-1931) en Pau Wijnman (1889-1930).
Alida Pott en Pau Wijnman

Jan Schoonhoven

Een baan bij de PTT zorgde voor de regelmaat in zijn leven die Jan Schoonhoven nodig had. Het is dezelfde regelmaat die zijn reliëfs en tekeningen zo herkenbaar maakt. In zijn vrije tijd ontwikkelde Jan Schoonhoven zich ondertussen tot het boegbeeld van de Nederlandse Nul-beweging en kunstenaar van internationaal aanzien.
Jan Schoonhoven

Eerste Wereldoorlog

Geen overheersing door een vreemde natie, maar de unieke taak om zo'n 15.000 Belgische militairen en talloze gevluchte burgers op te vangen, die gedurende vier jaar werd uitgevoerd door de inwoners van Harderwijk. In hoeverre was en is onze betrokkenheid, gastvrijheid en tolerantie uniek? Hoe hebben de inwoners van Harderwijk én de Belgen deze opgedrongen samenleving ervaren? En hoe kijken we er nu op terug? Daarover gaat de tentoonstelling `Achter den Pinnekesdraat: 15.000 Belgen in Harderwijk (1914-1918) die vanaf 27 juni is te zien in het Stadsmuseum Harderwijk.
Belgen in Harderwijk

Landschap in de kunst

Felgekleurd, stemmig, woest, vriendelijk, vlak, glooiend, figuratief, abstract twee- én driedimensionaal: het landschap doet zich in de moderne kunst op vele manieren voor. Van landschappen vol dramatiek en emotie in de romantiek tot volledig abstracte werken in de jaren zestig van de twintigste eeuw, waarbij de land art kunstenaars het fysieke landschap gebruiken als drager voor een kunstwerk. De tentoonstelling Voorbij de horizon toont hoe de verbeelding van het landschap de laatste twee eeuwen is veranderd en hoe de manier waarop het landschap werd weergegeven exemplarisch was voor de gedachten over kunst en de verbeelding van de realiteit in een bepaalde tijdgeest.
Voorbij de horizon

Vlaho Bukovac

Vlaho Bukovac werd geboren in Cavtat, Kroatië, woonde in Amerika, Parijs, Zagreb en Praag en verbleef lange periodes in Engeland en Wenen. Waar de talentvolle kunstenaar zich ook vestigde, overal genoot hij binnen de kortste keren faam en erkenning. Hij exposeerde succesvol op diverse Parijse Salons, de eerste Weense Secession tentoonstelling, de tweede en vierde Biënnale van Venetië en de Wereldtentoonstelling van Parijs in 1900. Het Kunstmuseum Den Haag toont deze winter een groot overzicht uit de glansrijke carrière van deze veelzijdige schilder die in Nederland niet eerder is getoond.
Vlaho Bukovac

Sally Mann

Slechts weinig fotografen kunnen tippen aan het scherpe blik van Sally Mann. Haar technische virtuositeit en de heldere zeggingskracht die ze put uit haar onderwerpen. Of het daarbij gaat om mensen of andere thema's, het zijn onderwerpen die ze observeert met een passie die niet is te onderscheiden van liefde, schreef Reynolds Price in Time Magazine (2001).
Sally Mann

Peer Veneman

Peer Veneman (Eindhoven 1952) is vanaf het begin van de jaren tachtig een uitgesproken representant van de Nederlandse beeldhouwkunst. Tien jaar geleden begon hij aan een serie sculpturen van de Zeven hoofdzonden. Deze typisch Middeleeuwse thematiek van de innerlijke zielenstrijd van de mens, werd door Veneman vanuit de bestaande religieuze beeldtaal omgezet naar algemeen menselijk overwegingen ten aanzien van de vormen die het kwaad kan aannemen.
De Pont, Wilhelminapark 1, Tilburg.

Tanja Koelemij

Op de Krommestraat 22 in Amersfoort opent op zaterdagmiddag 3 oktober a.s. galerie 't Pleintje een nieuwe expositie met werk van de kunstenares Tanja Koelemij.
Het werk van deze kunstenares lijkt in de tijdgeest te zijn verdwaald. Even waan je jezelf terug in de overgang van de romantiek naar de wereld van de impressionisten, terug ook in de tijd van Isaac Israëls en zelfs Jan Sluijters. De energie die door middel van kwaststreken wordt weergegeven is voor Koelemij uitgangspunt. Sfeer en kleur spelen een hoofdrol. Bijzonder is de wijze waarop een emotie, ingetogen of juist vol passie, wordt verbeeld.

Armando

Ter gelegenheid van de tachtigste verjaardag van Armando is van 19 september 2009 tot 14 maart 2010 de tentoonstelling Armando - De melancholie van het scheppen te zien. De tentoonstelling toont in thema's de belangrijke onderwerpen in het werk van Armando, die de rode draad in het hele oeuvre vormen. Er is zowel ouder en minder bekend werk, als heel recent werk, rechtstreeks afkomstig uit het atelier, te zien. Bij de tentoonstelling verschijnt een boek.
Het thema Melancholie belicht de rol van de kunstenaar Armando als schepper. Talrijke werken met de naam 'Melancholie' duiken iedere keer weer op. Dit deel van de tentoonstelling onderzoekt welke rol de complexe emotie 'melancholie' speelt in het ontstaan van het kunstwerk. De Schoonheid van het kwaad vormt een commentaar bij het doen en laten van de mens. Armando is daarbij vooral geïnteresseerd in wat hij noemt de Extremsituationen. Wat doen we als we terecht komen op het slagveld, als we moeten kiezen tussen onszelf en de ander? De titels van de schilderijen, van Fahnen tot Gefechtsfeld vormen al een commentaar op zich. In Het woud spelen zich soms dingen af die het daglicht niet kunnen verdragen. Maar tegelijkertijd is het woud een bron van inspiratie, waar de woudloper-kunstenaar Armando maar geen genoeg van krijgt. De natuur vertoont zich aan ons in wisselende gedaanten en oefent daardoor een grote aantrekkingskracht op ons uit. Het ene moment zijn de lieflijke bomen nog het toneel van een idylle, om het volgende moment opeens in onverbiddelijke toeschouwers te veranderen.De tentoonstelling Armando - De melancholie van het scheppen vertelt waarom we steeds opnieuw terugkeren bij dezelfde vragen en waarom we nog steeds zoeken naar een passend antwoord.

Bill Viola

Bill Viola (New York, 1951) is een van de grondleggers van de videokunst. Hoewel zijn werk tot de top van het genre wordt gerekend is het maar mondjesmaat in ons land te zien. De laatste grote tentoonstelling vond ruim 10 jaar geleden plaats in het Stedelijk Museum in Amsterdam en het werk dat zich in openbare verzamelingen bevindt wordt niet vaak geëxposeerd. Uitzondering op de regel vormt museum De Pont in Tilburg dat de twee werken uit zijn collectie, The Greeting (1995) en Catherine's Room (2001), vrijwel permanent laat zien.
Deze werken vormen het uitgangspunt voor de tentoonstelling Intimate Work, met dertien werken uit de periode 1977-2008. Elk werk wordt tentoongesteld in een van de zogenaamde 'wolhokken', de karakteristieke kabinetten van het museum, zodat de intieme aspecten van deze videofilms optimaal kunnen worden beleefd.
De Pont, Wilhelminapark 1, Tilburg.

Hugo Tieleman

Het werk van Hugo Tieleman is gebaseerd op de verhouding tussen cultuur en natuur. De strijd tussen deze verschillende typen landschappen geeft Tieleman op zijn eigen manier weer in zijn olieverf doeken. Het werk bevindt zich vaak op de grens tussen de stad en het platteland. Juist in deze verlaten "grensgebieden" staan verloedering en afbraak lijnrecht tegenover moderne nieuwbouw. De steden breiden zich steeds meer uit ten koste van de omringende natuur. Het menselijk ingrijpen in de natuur laat onherroepelijk zijn sporen achter.
Zijn werk van Tieleman is van 13 augustus t/m 19 september te bezichtigen bij galerie Kap Pur aan de Korvelseweg 151 te Tilburg.

Margriet Luyten - Stervelingen

Het werk van beeldend kunstenaar Margriet Luyten van de afgelopen jaren richt zich op de dood, in verbondenheid met het leven. In dit boek worden drie series getoond: Ella - over het sterfbed van haar eigen moeder, Stervelingen - portretten van hoogbejaarden, gekoppeld aan jeugdfoto's, en Insomnia - bewerkingen van 19e-eeuwse en hedendaagse fotografische portretjes van gestorven kinderen.
Op een indringende én toegankelijke manier toont zij hoe de dood aanwezig is in het leven, in foto's die niet documentair van karakter zijn. Haar moeder, de hoogbejaarde mannen en vrouwen en de overleden kinderen worden getoond in beelden die esthetisch, ingehouden en soms bijna efemeer zijn. Het gebruik van de bewerkelijke gomdruktechniek betekent voor haar een intensivering van de omgang met beeld van de dood en met sterfelijkheid.
Bij de opening van de tentoonstelling van Margriet Luyten in Museum van Bommel van Dam op 4 september 2009 wordt ook het boek 'Stervelingen' gepresenteerd.

M.C. Escher

M.C. Escher is een kunstenaar die velen aanspreekt. In de afgelopen zeven jaar is Escher in het Paleis erin geslaagd een brede laag bezoekers te bereiken, van grootouders met kleinkinderen, kunstclubs, scholieren tot en met de echte Escher fan uit binnen- en buitenland. Vorig jaar kwamen er 77.000 bezoekers.
Na tweeënhalve week sluiting heropende het Haagse Escher in Het Paleis op 27 augustus.

Lees verder: meer kunstenaars

Kunstenaars A/Z
Kunst en Cultuur

In 'Kijken naar kunst' staan honderdvijftig interessante en fraai geïllustreerde verhalen van Ruud van Capelleveen over opmerkelijke kunstenaars. Hij koos interessante voorbeelden.
De belangrijkste kunststromingen tussen de renaissance en de twintigste eeuw komen in deze uitgave ter sprake.
Kijken naar Kunst


Lees over de belangrijke episodes uit onze vaderlandse geschiedenis.

Door de Nederlandse geschiedenis is een bundeling van de beste artikelen van Ruud van Capelleveen over de geschiedenis van Nederland.
Door de Nederlandse geschiedenis